Henk Koesveld weet meer dan jij kunt onthouden… Het verhaal van de Ridders van Sint Jan gaat over de middeleeuwse hospitaalridders. Een verhaal uit de Middeleeuwen, uit de tijd van de kruistochten, waarin je teruggaat naar de historie van stadjes als Sezanne, Provins, Anglure en Clesles in wat nu Elzas-Lotharingen heet. Duik in de wereld van Lothar uit 1186.
Lothar heeft een wens: het verder schoppen dan poortwachter, het beroep van zijn vader. Hij droomt van toernooien en avonturen, maar voelt zich opgesloten in het kasteel waar hij opgegroeid is. Op een donkere avond komen er twee mysterieuze gasten langs: ridders van de Orde van Sint Jan…
Zo begint dit verhaal over de jonge Lothar, die bij zijn opa en oma woont en bevriend is met de jongste zoon van de kasteelheer. Als de mannen voor zijn opa blijken komen, is Lothar verbaasd. Wat voor geheim verbergt de oude, verwarde man? Wat bedoelt opa met ‘de ogen van Godfried’? Voordat hij daar echter achter kan komen, nemen de zaken een onverwachte wending. Tijdens een toernooi raakt hij het paard van zijn heer kwijt aan paardendieven, maar wordt er dan zelf van beschuldigd een dief te zijn. Om zijn leven te sparen, slaat Lothar op de vlucht en dat is het begin van een lange, gevaarlijke reis.
Ridder worden; als dat niet spannend klinkt… Welke jongen droomt daar nu niet van? Met ‘ridders’ heeft de auteur een aantrekkelijk (jongens)onderwerp gekozen, en dat geldt ook voor de spannende en turbulente tijd van de kruistochten, waarin het verhaal zich afspeelt. Maar ondanks dat het verhaal af en toe best spannend is, er een vleugje humor in zit en het hoofdpersonage niet onaardig is, valt er op het boek het nodige aan te merken.
Zo komen er erg veel personages in voor en gebeurt er te veel, waardoor het en verwarrend wordt en ongeloofwaardig. Ook speelt het verhaal zich (te) veel verschillende plekken af, die bovendien bijna allemaal onbekend zijn, wat het voor jongeren nog lastiger te volgen maakt. Onder meer door deze punten en het redelijk hoge historische gehalte – waar verder niets op aan te merken is – neigt het er af en toe naar langdradig en saai te worden, en moet je echt je best doen om je aandacht erbij te houden.
Ander puntje is het taalgebruik/stijl, waar wel het een en ander in te verbeteren valt. Bepaalde manieren van uitdrukken zijn ronduit vreemd – zo ‘hangt’ iemand naar voren, in plaats van dat hij naar voren ‘buigt’ of ‘leunt’; is er sprake van een ‘doffe mist’ en slinkt niet de ‘hoeveelheid geld’, maar de ‘geldbuidel’… – en er staan ook nog wel een aantal moeilijke, onbekende woorden in – zoals ‘schonkig’ – of te moderne woorden voor de tijd waarin het verhaal plaatsvindt – denk aan ‘trainde’. En ook de opmaak met bijv. een hoerenjong getuigt niet echt van zorgvuldigheid. Jammer, want te veel van dat soort dingen doet toch afbreuk aan het geheel.
Maar een mooie, belangrijke boodschap bevat het boek wel. Uiteindelijk gaat het niet om geld of eer of andere aardse schatten, maar om hemelse schatten, om Gods koninkrijk en het Evangelie zal altijd sterker zijn dat wat voor leger – van kruisvaarders of Saracenen – dan ook. Lothar laat dat zien in zijn bereidheid om zijn loopbaan als succesvol toernooiridder op te geven om het klooster in te gaan en een stuk van de Bijbel over te schrijven. Als maar iets daarvan blijft hangen, heeft het boek zich al terugverdiend.
Hoewel het te betwijfelen valt of het verhaal voldoende aansluit bij de belevingswereld van tieners – en dan met name jongens – en ze staan te popelen om dit boek te lezen, is Ridders van Sint-Jan een spannend jeugdboek voor geschiedenisliefhebbers van boven de tien jaar.
DH
Koop dit boek bij de plaatselijke (christelijke) boekhandel