‘Het geheim van de loden letters’ speelt zich af in Wittenberg, in de tijd van Maarten Luther, rond De Houten Pers, de drukkerij waar de vader van Karl en Konrad onder andere boeken van ‘doctor Martinus’ drukt. Maar de boodschap van Luther is omstreden. Er zijn tegenstanders van zijn werk die doordringen tot in de drukkerij. Karl en Konrad vragen zich af waarom het drukwerk van doctor Martinus steeds fout gaat…
Hans Mouthaan heeft een interessante invalshoek gekozen om in dit herdenkingsjaar ‘Refo 500’ aandacht te vragen voor het werk van Maarten Luther. Luther heeft veel tegenwerking gehad. Door het verhaal van de drukkerij in Wittenberg die last heeft van een ‘zetduiveltje’, voelt de familie van de drukker aan den lijve hoe de aanhangers van De (katholieke) Kerk met alle macht de verspreiding van de ideeën van Luther proberen tegen te houden.
Het lijkt een grote familie, de familie van drukker Rabenstein en zijn medewerkers, voor hun drukkerij De Houten Pers. Maar schijn bedriegt. Er gebeuren rare onverklaarbare dingen. Er raken dingen kwijt, er gaan dingen verkeerd, hoe kan dit? De jongens gaan op onderzoek, Lisa ontdekt iets in de kerk en iedereen denkt er het zijne van.
De auteur heeft er spannend geloofwaardig verhaal van gemaakt dat een mooi beeld van de tijd geeft (het dagelijks leven, de verhoudingen, armoede, honger, kou). Maar het is vooral zijn verdienste dat hij laat merken hoe de tijdgeest was en hoe de ideeën van Luther tegengewerkt werden. En hoe invloed van Tetzel met zijn aflaten steeds groter werd (‘Zodra het geld in ‘t kistje klinkt, het zieltje in de hemel springt’). Er waren veel mensen die zielenheil voor hun familieleden wilden afkopen en tegelijk de kas van de Kerk spekten. Luther vertelde daartegenover dat God genade geeft voor wie gelooft.
Een heel prettig leesbaar boek met vaart – al moest dat wel even op gang komen – dat een mooi tijdsbeeld geeft en waarbij de auteur gelukkig niet in één verhaal het complete leven plus de leer van Luther wil weergeven. Hij laat vanaf de zijlijn merken hoe belangrijk de nieuwe leer van Luther was en hoe dit in de samenleving van die tijd ontvangen werd.
Een mooi verhaal dat heel goed past bij de viering van de Reformatie-herdenking.
AP
Koop dit boek bij de plaatselijke boekhandel