Vast

Na het verrassende eerste boek ‘Keet’ waarmee Leanne van Spronsen debuteerde en meteen genomineerd werd voor het Hoogste Woord 2017 en waarmee ze de EigenWijsPrijs 2017 won, is er nu haar tweede boek ‘Vast’. AVI E5, voor jongens en meisjes vanaf 9 jaar. Dit boek is de winnaar van de EigenWijsPrijs 2019 (categorie bovenbouw)!!

Stijn geniet met zijn ouders en twee zusjes van een luxe kerstvakantie in Curaçao, het is geweldig. Het kan niet op! Zijn neef Auke woont er tijdelijk en nu zijn ze op bezoek. Maar eenmaal thuis is vader ineens veel voorzichtiger over geld ‘De vakantie was ook duurder dan ik had gedacht, dus we moeten het nu weer wat rustiger aan doen’. Maar ze hebben wel ineens een nieuwe BMW en tegelijk heeft vader geen geld voor nieuwe voetbalschoenen.

Hij begrijpt zijn ouders niet altijd goed. Ze komen niet eens kijken bij het voetbaltoernooi… en hoort zijn vader over ‘een standaard onderzoek van de politie binnen zijn bedrijf’ praten. De volgende dag vertelt Larissa op school dat ze zijn vader bij het politiebureau zag. Stijn kan het niet geloven. Het is niet waar, zegt hij tegen zichzelf. Het kan niet. Het mag gewoon niet waar zijn.

Hij gaat op onderzoek en wordt steeds argwanender. Papa zegt niks, maar… Stijn slaat zijn armen over elkaar en kijkt strak naar papa’s rug. In zijn buik begint een zwaar gevoel te groeien. Het kàn, houdt hij zichzelf voor. Papa draait zich om. Stijn kijkt papa aan. Maar papa slaat zijn ogen neer en loopt weg.

Waar Stijn stilletjes bang voor was, wordt bewaarheid. Zijn vader moet zitten. ‘Vast’. Maar hij zegt niks, niemand mag het weten, ook al leest hij in de krant een bericht met de initialen van zijn vader. Niemand weet het op school. Zijn vriendjes niet. De meester niet. Maar Stijn krijgt op een dag wel een briefje toegegooid in de klas. Stijn zwijgt in alle talen en vertelt desgevraagd dat zijn vader een paar maanden in het buitenland moet werken.

Maar, het geheim bewaren blijkt geen optie.

Een verhaal dat de impact en verstrekkende gevolgen van fraude/diefstal op het dagelijks leven van een kind, het gezin, laat zien. De auteur laat heel mooi zien dat wat moeder haar zoon verwijt ook voor haar geldt. Hoe moet je met zo’n groot geheim omgaan? Als Stijn uiteindelijk – aangemoedigd door de meester – in een spreekbeurt opening van zaken geeft, is dat dapper. Zijn vrienden reageren begrijpend. Maar er zijn natuurlijk ook klasgenootjes die anders reageren. ‘Zie je wel dat we gelijk hadden?’

Een mooi leesboek over een belangrijk onderwerp, dat helaas voor veel kinderen in Nederland ook actueel is. Over dit thema werd eerder ook geschreven door Ben Slingenberg in ‘Alleen’, 2003, en door Ineke Kraijo in ‘Verdacht’, 2012.